از مشاهده تا معنا‌سازی: ارزیابی کیفیت روایت‌های تأملی دانشجومعلمان و چالش‌های توسعه حرفه‌ای در کارورزی
کد مقاله : 1231-3RDINT
نویسندگان
فهیمه گندمی حسنارودی *
استادیار گروه آموزش علوم تربیتی،دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران Department of Educational Sciences, Farhangian University, P.O. Box 14665-889, Tehran, Iran
چکیده مقاله
این پژوهش با هدف ارزیابی کیفیت روایت‌های تأملی دانشجومعلمان در دوره کارورزی یک در دانشگاه فرهنگیان و شناسایی شکاف‌ها و نیازهای حرفه‌ای آنان در مسیر تبدیل تجربه به یادگیری معنادار انجام شد. کارورزی یک به‌عنوان نخستین مواجهه نظام‌مند دانشجومعلمان با موقعیت‌های واقعی مدرسه، بر تربیت معلم فکور تأکید دارد؛ با این حال، شواهد موجود نشان می‌دهد روایت‌های کارورزی اغلب از سطح توصیف فراتر نمی‌روند و به تحلیل تربیتی و معنا‌سازی حرفه‌ای منتهی نمی‌شوند. در این مطالعه، با بهره‌گیری از تحلیل محتوای کیفی و رویکرد تحلیل مضمون براساس چارچوب بروان و کلارک (2006)، پنجاه روایت دانشجومعلمان بررسی شد. یافته‌ها حاکی از چالش‌های عمده‌ای است: غلبه رویکرد توصیفی (۷۲ درصد)، فقدان چارچوب نظری برای تحلیل رویدادها (۸۸ درصد)، ناتوانی در تشخیص مسائل تربیتی پنهان (۶۵ درصد)، برتری واکنش‌های احساسی بر تحلیل حرفه‌ای (۵۸ درصد)، غیبت صدای شخصی و هویت حرفه‌ای (۷۸ درصد)، مشاهده سطحی و بی‌توجهی به نشانه‌های ظریف کلاس (۷۶ درصد)، انسجام ضعیف در روایت‌پردازی (۶۲ درصد) و شکاف عمیق میان نظریه و عمل (۸۰ درصد). این یافته‌ها نشان می‌دهد برنامه کارورزی موجود در تحقق اهداف اصلی خود ناکارآمد است و نیازمند بازنگری ساختاری است. بر اساس نتایج، آموزش رسمی مدل‌های تأمل، ساختارمند کردن مراحل مشاهده، و به‌کارگیری بازخورد مشارکتی میان استاد راهنما، معلم‌ راهنما و دانشجومعلم برای ارتقای سطوح تأمل توصیه می‌شود.
کلیدواژه ها
تربیت معلم فکور، روایت نگاری تاملی، کارورزی
وضعیت: پذیرفته شده