کارورزی مبتنی بر شایستگی ؛ چارچوبی نوین برای ارتقای یادگیری حرفه‌ای معلمان آینده
کد مقاله : 1213-3RDINT
نویسندگان
رضا کوکبی شیشوان *
دانشجوی کارشناسی پیوسته رشته آموزش ابتدایی پردیس شهید باهنر اراک
چکیده مقاله
کارورزی یکی از ارکان بنیادین تربیت معلم است که در سال‌های اخیر با رویکرد «کارورزی مبتنی بر شایستگی» بازتعریف شده و به‌عنوان محور اصلی یادگیری حرفه‌ای دانشجومعلمان مورد توجه قرار گرفته است.
پژوهش حاضر که یک مطالعه علمی–ترویجی با رویکرد تحلیل مفهومی–تلفیقی است، با هدف تبیین مبانی نظری، عناصر کلیدی و الزامات اجرایی این رویکرد و ارائه چارچوبی کاربردی برای بهبود کیفیت کارورزی انجام شد.
در این مطالعه، ادبیات تخصصی حوزه تربیت معلم، اسناد سیاستی، مدل‌های نوین کارورزی و گزارش‌های پژوهشی مرتبط با بهره‌گیری از روش تحلیل نظام‌مند بررسی شد. فرایند جستجو در پایگاه‌های علمی معتبر داخلی شامل Civilica، SID، Noormags و Magiran انجام گرفت که در آن ۸۷ منبع شناسایی شد. پس از اعمال معیارهای ورود و خروج و ارزیابی کیفیت منابع بر اساس چک‌لیست PRISMA، در نهایت ۱۸ مطالعه به دلیل برخورداری از انسجام نظری، اعتبار علمی و قابلیت کاربرد در بستر تربیت معلم ایران برای تحلیل انتخاب شدند. تحلیل مضامین با استفاده از رویکرد یکپارچه‌سازی مفهومی انجام پذیرفت.
یافته‌ها نشان داد که کارورزی مبتنی بر شایستگی بر پنج مؤلفه اصلی استوار است: یادگیری موقعیتی، طراحی تکالیف مبتنی بر عمل، بازخورد مستمر و سازنده، ارزشیابی فرایندی و تدریجی مبتنی بر شایستگی، و نقش چندبعدی استادان و معلمان راهنما. همچنین بهره‌گیری از فناوری‌های آموزشی و تقویت تأمل حرفه‌ای به‌عنوان عناصر تکمیلی، کیفیت یادگیری تجربی را افزایش می‌دهند.
در پایان نیز چارچوبی عملی مشتمل بر استانداردسازی نظام ارزشیابی، توانمندسازی راهنمایان، بهبود طراحی تکالیف موقعیت‌محور ارائه می‌شود که می‌تواند به توسعه شایستگی‌های حرفه‌ای منجر شود.
کلیدواژه ها
کارورزی، شایستگی، یادگیری، معلم.
وضعیت: پذیرفته شده برای ارائه شفاهی